ปรัชญาของชาวจีนตั้งแต่โบราณเชื่อว่า หยิน-หยาง คือ พลังงานแห่งจักรวาล 2 ด้าน ที่อยู่ตรงข้ามกัน แต่ต้องพึ่งพาซึ่งกันและกัน
พลัง หยิน เป็นตัวแทนของความมืด ความเย็น ความสงบ การหยุดนิ่ง
พลัง หยาง เป็นฝ่ายของความสว่าง ความอบอุ่น การเคลื่อนไหว
ในร่างกายของมนุษย์ก็มีพลังหยิน (เย็น) – พลังหยาง (ร้อน) เช่นกัน ทำหน้าที่ปรับสมดุลในร่างกาย และเมื่อใดที่ภาวะหยิน-หยางเสียสมดุล ก็จะตกอยู่ในสภาวะเจ็บป่วย
ตามทฤษฎีทางการแพทย์แผนจีน สามารถจำแนกความเป็น หยิน และ หยาง เบื้องต้นดังนี้
1) ร่างกายและเนื้อเยื่อโครงสร้าง
หยิน : ร่างกายส่วนล่าง, หัวใจ ปอด ม้าม ตับ ไต
หยาง : ร่างกายส่วนบน, ถุงน้ำดี กระเพาะอาหาร ลำไส้ใหญ่ ลำไส้เล็ก กระเพาะปัสสาวะ
2) อาการแสดงของโรค
หยิน : ขี้หนาว ไม่เจ็บคอ ไม่ค่อยกระหายน้ำ อุจจาระเหลว ปัสสาวะมากและใส หน้าซีดไม่สดใส ชีพจรเต้นช้า ซึมเศร้าเหงาหงอย
หยาง : ตัวร้อน คอแห้ง หิวน้ำบ่อย อุจจาระแห้ง ท้องผูก ปัสสาวะสีเหลืองเข้ม หน้าแดง ชีพจรเต้นเร็ว กระวนกระวาย ขี้หงุดหงิด
3) รสและฤทธิ์ของยาที่เหมาะสม
ลักษณะยาของ หยิน จะมีฤทธิ์เย็นและเย็นจัด มีรสขม รสเปรี้ยว และรสเค็ม
ลักษณะยาของ หยาง จะมีฤทธิ์อุ่นและร้อน มีรสเผ็ดและรสหวาน
การรักษาและป้องกันโรค การแพทย์แผนจีนจะเน้นรักษาสมดุลความเป็นหยิน-หยาง โดยจะตรวจสอบร่างกายก่อนว่ามีภาวะหยินหรือหยางมากกว่ากัน
- ถ้าร่างกายมีอาการหยิน ก็บำรุงหยาง เพราะหยางเป็นธาตุร้อน ช่วยปรับสมดุล บำรุงร่างกายให้อบอุ่น
- ถ้าร่างกายมีอาการหยาง ก็บำรุงหยิน เพราะหยินเป็นธาตุเย็น ช่วยขับร้อนทำให้เย็นลง เพิ่มน้ำในร่างกาย
หลังจากที่ได้ทำความรู้จักกับ หยิน-หยาง ในทางการแพทย์จีนแล้ว ครั้งหน้าอย่าลืมมาติดตามกันต่อ เพราะแอดมินจะนำเคล็ดลับการเลือกทานอาหารหยิน-หยาง เพื่อปรับสมดุลภายในร่างกายมาฝากทุกคนค่ะ
