ในมุมมองของแพทย์แผนจีน อาการปวดไม่ได้เป็นเพียงแค่สัญญาณจากร่างกาย แต่เป็นสัญญาณที่กำลังบอกว่าระบบภายในกำลังเสียสมดุล
มาดูกันว่า อะไรคือ 5 สาเหตุหลักของอาการปวด ตามศาตร์แพทย์แผนจีน
ลม (风)
- ลักษณะอาการปวด – ปวดเมื่อยตามตัว ตามข้อ แบบไม่มีตำแหน่งชัดเจน เช่น ปวดแขนซ้ายแล้วย้ายไปปวดแขนขวา
- สาเหตุ – เกิดจากลมตามธรรมชาติ เช่น ลมเย็น ลมชื้น พัดเข้าสู่ร่างกาย เช่น การโดนลมเย็นโดยตรง หรือลมภายในที่เกิดจากความไม่สมดุลของร่างกาย ทำให้ชี่เกิดการติดขัด
ความเย็น (寒)
- ลักษณะอาการปวด – มีอาการปวดร้าว ปวดตึงเฉพาะที่ อาจมีอาการชาหรือรู้สึกเย็นบริเวณที่ปวดร่วมด้วย โดยอาการปวดจะมากขึ้นเมื่อโดนความเย็น และดีขึ้นเมื่อได้รับความอบอุ่น
- สาเหตุ – การสัมผัสกับความเย็นจัดเป็นเวลานานทำให้การไหลเวียนของเลือด และชี่ช้าลงหรือเกิดการหดเกร็ง ทำให้เกิดอาการปวด
ความชื้น (湿)
- ลักษณะอาการปวด – ปวดหน่วงเฉพาะจุด โดยเฉพาะบริเวณข้อต่อ อาจมีอาการบวมน้ำเกิดขึ้นบริเวณที่ปวดได้ หากร่างกายไม่สามารถขับความชื้นได้ทัน
- สาเหตุ – เกิดจากการสะสมของความชื้นในร่างกายหรือจากสภาพแวดล้อม ทำให้ชี่ไหลเวียนช้า
เลือดคั่ง (瘀血)
- ลักษณะอาการปวด – ปวดเฉพาะจุด คล้ายโดนเข็มแทง และจะรู้สึกปวดมากขึ้นในตอนกลางคืน อาจพบก้อนเนื้อแข็งๆ หรือรอยช้ำสีคล้ำบริเวณที่ปวด
- สาเหตุ – เกิดจากเลือดไหลเวียนไม่สะดวก อุดตันหรือติดขัด ทำให้เกิดการปวดเฉพาะจุด
เลือดและชี่พร่อง (气滞不足)
- ลักษณะอาการปวด – ปวดเมื่อยตามตัว อ่อนเพลีย ไม่มีแรง จะรู้สึกปวดมากขึ้นเมื่อมีการเคลื่อนไหวหรือใช้งานบริเวณนั้น
- สาเหตุ – เกิดจากเลือด และชี่ในร่างกายไม่เพียงพอต่อการหล่อเลี้ยงภายในร่างกาย ทำให้เกิดอาการปวด ไม่สบายตัว และอ่อนเพลีย
แนวทางการรักษาอาการปวด
ศาสตร์แพทย์จีนเน้นการรักษาที่ต้นเหตุของอาการปวด เช่น หากปวดจากลม และความเย็น ก็จะรักษาด้วยการขับลม และเสริมหยาง นอกจากนั้นยังมีอีกหลายวิธีในการรักษาเช่น
- การนวดทุยหนา
- การฝังเข็ม
- การครอบแก้ว
- การรับประทานยาสมุนไพรจีน
อย่างไรก็ตามการรักษาอาการปวดตามศาสตร์แพทย์แผนจีนนั้น จำเป็นต้องพิจารณาสาเหตุร่วมกับอาการอื่น ๆ ของผู้ป่วย รวมถึงชีพจร และลิ้น เพื่อให้การรักษาด้วยสมุนไพร การฝังเข็มหรือการนวดทุยหนา มีประสิทธิภาพสูงสุด
อ้างอิง : คลินิกการแพทย์แผนจีนหัวเฉียว, คลินิกฝังเข็ม โรงพยาบาลสิรินธรขอนแก่
