ตามศาสตร์แพทย์แผนจีน ลิ้นเปรียบเสมือนหน้าต่างที่สะท้อนสุขภาพภายในของเรา การวินิจฉัยจากลิ้น จึงเป็นหนึ่งในวิธีที่แพทย์แผนจีนใช้ประเมินความสมดุลของ ชี่ (พลังงาน) เลือด และอวัยวะต่าง ๆ
มาดูกันว่า สีลิ้น แบบต่าง ๆ บ่งบอกอะไรได้บ้าง
ลิ้นสีแดงอมชมพู
- ลักษณะ – สีชมพูระเรื่อ สดใส ชุ่มชื้นพอดี
- ความหมาย – เป็นสีลิ้นของคนที่มีสุขภาพดี บ่งบอกว่าพลังงานชี่ และเลือดไหลเวียนได้ดี อวัยวะภายในทำงานสมดุล
- การดูแลตัวเอง – พักผ่อนให้เพียงพอ ทานอาหารที่มีประโยชน์ ทำจิตใจให้แจ่มใส เพื่อให้ร่างกายยังคงสมดุลต่อไป
ลิ้นสีขาวซีด
- ลักษณะ – ลิ้นดูขาวกว่าปกติ อาจดูแห้งหรือบวมกว่าเดิมเล็กน้อย
- ความหมาย – เป็นสีที่บ่งบอกถึงภาวะหยางพร่องหรือภาวะ ชี่และเลือด พร่อง
- อาการ – อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย เวียนศีรษะ มือ เท้าเย็น ขี้หนาว
- วิธีดูแล – เลือกทานอาหารที่ช่วยบำรุงชี่ และเลือด เช่น เนื้อวัว ตับ พริก กระเทียม และหลีกเลี่ยงการทานอาหารที่มีฤทธิ์เย็น
ลิ้นสีแดง
- ลักษณะ – ลิ้นมีสีแดงสดกว่าปกติ อาจมีจุดแดง ๆ หรือรู้สึกแสบร้อน
- ความหมาย – เป็นสีที่บ่งบอกถึงภาวะหยินพร่อง หรือภาวะร้อนเกิน
- อาการ – ขี้ร้อน กระหายน้ำ เหงื่อออกมาก ท้องผูก และอาจมีไข้สูง
- วิธีดูแล – เลือกทานอาหารที่มีฤทธิ์เย็น เช่น แตงกวา, มะระขี้นก, ฟักเขียว, น้ำเก๊กฮวย รวมถึงจัดการความเครียด เช่น หากิจกรรมที่ชอบทำ
ลิ้นสีแดงเข้ม
- ลักษณะ – สีแดงเข้มจัดเหมือนเนื้อสดหรืออาจมีสีแดงคล้ำ
- ความหมาย – เป็นสีที่บ่งบอกถึงภาวะความร้อนสูงสะสมในร่างกาย จนเข้าสู่กระแสเลือด
- อาการ – เหงื่อออกตอนกลางคืน คอแห้ง โมโหง่าย นอนไม่หลับ ท้องผูก
- วิธีดูแล – คล้ายกับผู้ที่มีอาการลิ้นสีแดง โดยการเลือกทานอาหารฤทธิ์เย็น ดื่มน้ำเยอะ ๆ ลดของเผ็ดร้อน ของทอด รวมถึงออกกำลังกายที่ไม่ต้องหักโหมมาก เช่น ว่ายน้ำ
ลิ้นสีคล้ำอมม่วง
- ลักษณะ – ลิ้นมีสีม่วงหรือม่วงคล้ำ และอาจมีจุดจ้ำเลือดที่ลิ้น
- ความหมาย – เป็นสีที่บ่งบอกถึงภาวะเลือดคั่งหรือการไหลเวียนของชี่ และเลือดติดขัด
- อาการ – ปวดศีรษะ ปวดท้องประจำเดือน เครียดง่าย หนาวง่าย ปวดเมื่อยง่าย
- วิธีดูแล – เลือกทานอาหารที่เน้นการกระตุ้นการไหลเวียนของชี่ สลายเลือดคั่ง เช่น หัวผักกาด, กระเทียม, หอมใหญ่, ส้ม และหลีกเลี่ยงอาหารที่มีฤทธิ์เย็น
อย่างไรก็ตาม การดูสีของลิ้นเป็นเพียงส่วนหนึ่งของการวินิจฉัยเท่านั้น เพราะตามศาสตร์แพทย์แผนจีน ยังต้องพิจารณาลักษณะอื่น ๆ เช่น รูปร่าง, ฝ้าบนลิ้น, ลักษณะของลิ้น เพิ่มเติมด้วยนั่นเอง
ด้วยความปรารถนาดีจากแบแป๊ะเลี้ยง
แหล่งที่มา : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.), คลินิกการแพทย์แผนจีนหัวเฉียว,
